Stranger Things ve alıntı yaptığı 15 film

Burcu B. Bilgin

(Stranger Things 1. sezonu seyretmiş olanlar okumalıdır)

Bu yılın yaz aylarına damga vuran dizi Stranger Things dizisi, yeni bir sinema akımının da öncüsü olacak gibi görünüyor. Konusu 1980’lerde geçen ve birçok sahnesinde  ”biz bu filmi nerede görmüştük?” dedirten dizi, 70 ve 80’li yılların yanı sıra, 2000’lerden de neredeyse klasikleşmiş pek çok yapımdan karakterleri, sahneleri, olayları alıntılayarak izleyici karşısına çıkardı.

Edebiyattaki ”gizli montaj” gibi bunları filmin içine yediren Duffer kardeşler, filmin afişinde bile bunu yaptı.  Bugüne kadar en ufak benzerlikte bile yerimizden sıçrayıp ”bu çalıntı” derken ve günlerce de sinema eleştirmenlerince konu edilirken galiba artık karşımızda yeni bir tür var.

Ben de izlerken 15 film ya da diziden rastladıklarımı not aldım. İşte, Stranger Things’in sahne ve karakterlerini alıntıladığı yapımlar:

1- E.T: Steven Spielberg’in ilk göz ağrılarından E.T, 1980’li yıllarda çocuk olanların da sinemada ilk izlediği filmlerden biri. Sahneleri sinema tarihine geçen E.T’nin, Stranger Things karakteri Eleven/11 ile fazlasıyla benzediği de ortada.

Benzerlikler dakika 1 gol 1 Eleven’ın bulunma sahnesinden başlıyor. ET’de Elliot uzaylı dostumuzu çalılar arasında bulurken, Mike de aynı şekilde 11’a çalılıkta yağmur altında rastlıyor. Her ikisi de  onları alıp gizlice evlerine götürüyor.

Mike da Elliot gibi 11 için odasında özel bir yer oluşturuyor. Her ikisinin de yanına birer tane oyuncak ayı konuluyor.

E.T’nin evde tek başına bırakıldığı sahnede televizyonun düğmelerine basarak keşfetmeye çalıştığı sahnenin aynısını 11 da yaşıyor. Ayrıca küçük kızın, Mike’ın bisikletinin arkasında gittiği sahne, E.T’nin yaptığı  heyecanlı yolculuğu hatırlatıyor.

Mike da 11’a göz kulak olmak için ET’nin arkadaşı Elliot gibi hasta numarası yaparak okula gitmeyerek evde kalıyor.

Mike’ın küçük kız kardeşinin Drew Barrymore’un canlandırdığı minik Gertie’ye saç modeline kadar benzemesi de iki yapım arasındaki bir başka paralellik.

Bir başka ortak nokta da Eleven’ın, ailesi görmesin diye Mike tarafından ET gibi dolaba saklanması. Yine 11’a Nancy’nin kıyafetlerinin giydirilmesi de E.T filminin meşhur ve eğlenceli bir başka sahnesinin benzeriydi. E.T’nin sarı peruklu ve elbiseli şu halini hatırlamayan var mı?

2-Carrie: Stephen King romanları ve filmleri adeta Stranger Things için bir besin kaynağı.  Telekinezi yeteneğiyle cisimleri hareket ettiren, herkesten farklı olan, bunun için de alay konusu edilen, ancak kendisiyle uğraşanları fena halde pişman eden Carrie’nin, 11 karakterinin atası olduğunu görüyoruz. Annesindeki ruhsal rahatsızlık da dahil.

3- 1, 2, senin için geldi Freddy: 1980’li yılların sinemasında gençlerin başrolde olduğu korku filmleri de zirvedeydi. Korku filmlerinin bir kısmı da teenagerların başından geçen öykülerdi.

Bu filmler arasında Elm Sokağı Kabusu kült mertebesine erişmiş bir yapım ve Stranger Things yaratıcıları da bundan etkilenmiş. Mesela, duvardan Freddy’nin çıktığı sahne ile Byers ailesinin duvarından Demogorgon’un çıktığı sahne esinlenmenin ötesine geçiyor.

Nancy,  Jonathan ve Steve’in evde Demogorgon’u beklediği sekansla da Johnny Depp ve arkadaşlarının evde uyumadan Freddy’yi beklediği sahneler bire bir bağdaşıyor. Yine sadece ateşle yakılarak yok edilebilen Freddy gibi Demogorgon da gençler tarafından ateşe veriliyor.

4- Alien ile Demogorgon benzerliği: 1979 yapımı Yaratık/Alien filminin yapışkan sıvılı Yaratık’ı ile yıllar önce vedalaşmışsak da The Stranger Things bize onu yeniden getirdi.

Temel hatlarıyla bir insan yiyen bitkiyi de andıran Demogorgon, 1980’lerin kabusu Alien’in şu halinin neredeyse aynadaki yansıması. Yalnız Alien çok daha koca ağızlı ve salyalı tabii…

5- Stand by Me: Stephen King’in tweetinde, ”The Stranger Things’i izleyince Steve King’in en önemli hitlerini izlemiş gibi oldum. Yani iyi anlamda” diye espriye vurduğu kadar var.

King’in sinemaya da uyarlanan romanı Stand by Me, arkadaşlarının kayıp cesedinin ardına düşen bir grup çocuğun hikayesini anlatıyor. Stranger Things ise arkadaşlarını arayan bir grubun öyküsü. Filmde yer alan demiryolundan yürüyen çocukların sahnesinin bire bir aynısı Stranger Things’de de var.

6- The Goonies: 1985 yapımı The Goonies ise karakterleri açısından Stranger Things dizisine ilham kaynağı olmuş. Barb  karakterinin bir benzeri de Goonies filminde var ve ismi Stef.

Obur, konuşması bozuk, okulda haylaz gençlerin alay konusu olan sevimli Dustin’in The Goonies şubesinin ismi ise Chunk. Chunk’ın bir yığın yiyeceği toplamaya çalıştığı sahnenin benzeri The Stranger Things’de puding aşırma olarak yer aldı.

7- It: It filmindeki ”Kaybedenler Kulübü/The Losers Club” da alıntılananlardan. It filminde olduğu gibi okulun zorba ruhlu kötü çocuklarıyla mücadele etmek zorunda kalan gruptan Dustin, bıçakla tehdit edilmişti. Aynı şey, It filminde de Ben Hanscom’un başına gelmişti.

8- The Mist: Yine King imzalı The Mist ise insanları yiyerek beslenen yaratıkların bir kasabayı işgalinin öyküsü. Sonuçta dönüp dolaşıp Demogorgon’a geliyor. Bir esinlenme daha…

9- Firestarter: Psişik deneyler üzerine çalışan bir çiftin küçük kızlarının telekinezi yeteneği ile yangın çıkarabildiğinin  hükümet yetkililerince fark edilmesinin ardından çocuğun üzerinde deneyler yapılmak için alıkonulmasını anlatan Firestarter, 11’ın hikayesini anımsatıyor. Kafasında kablolarla Drew Barrymore’un göründüğü bu sahnenin aynısını 11 de yaşadı.

11’ın annesi de aynı şekilde Dr. Brenner ile deney yaparken tanışmış ve hamileyken düşürdüğünün söylendiği kızı laboratuvarda kobay olarak kullanılmaya başlanmıştı. Küçük kızın Brenner’a ”baba” demesi de bunun göstergelerinden.

Babası rolündeki Andy’nin burnunun kanaması ise Eleven’ın yeteneklerini kullanmasından sonraki kanamalarını hatırlatıyor.

10- Peki Baş Aşağı Dünya neredeydi?: Artık buraya kadar 80’lere saygı duruşu demişsek de günümüze ait yapımlardan da alıntılar var. Once Upon a Time dizisinin geçen yıl yayınlanan 5. sezonundaki Underworld/Yer Altı ile Stranger Things’deki Baş Aşağı Dünya büyük benzerlik taşıyor.

Hawkins kasabasının evlerin içlerine kadar karanlık versiyonlarının Baş Aşağı Dünya’da olması, oraya gitmek için bir kapıdan geçilmesi gerektiği, geri dönüşün ise neredeyse imkansızlığı Once Upon a Time dizisinde de işlenmişti.

Bir başka esinlenme ise dizinin 4. sezonundaki Araf ile ilgili. Once Upon a Time’da küçük Henry, rüyasında ailesini bulabilmek için 3. boyuttaki Araf’a gidebiliyordu ve Araf ateşler arasında tasvir ediliyordu. Stranger Things ise aynı ortamı suyun içinde sağlayıp bu yolculuğu 11’a yaptırıyor, orada çok kalması halinde ise boğulma tehlikesi  ortaya çıkıyor.

11- İkiz Tepeler tabelası: 1990’lı yılların kült dizisi İkiz Tepeler/Twin Peaks ile Stranger Things’in kurgusal kasabası Hawkins birbirine epeyce benziyor. Hatta kasaba tabelası neredeyse İkiz Tepeler’den alınmış.

12- Star Wars benzerlikleri: Örtülü değil açık açık bir etkileşim içinde olduklarını dizi için hazırlanan afişten bile anlamak mümkün. Dizide sık sık Star Wars karakterlerinin isimleri anılırken, Stranger Things’in 4 küçük baş kahramanı Star Wars hayranı.

13- The Shining: Stephen King baş yapıtı Cinnet/The Shining de Jack Nicholson’ın canlandırdığı Jack Torrance karakterinin baltalı sahneleriyle Stranger Things’e esin kaynağı olmuş.

Joyce Byers’ın oğluna ulaşmak için duvarı baltayla deldiği sahne, Torrance’ın kapıyı baltasıyla parçaladığı sahneyle örtüşüyor. Yine Joyce’un yatağında baltayla beklediği sahne de bu filmden.

14- Under the Skin: Once Upon a Time dizisiyle olan yakınlık gibi bu da 2013, yani birkaç yıl önceki bir filmden alınma.

Jonathan Glazer imzalı, Scarlett Johansson’ın başrolünü üstlendiği Under the Skin adlı filmdeki bu sahne ile Eleven’ın suyun altına girdikten sonra Baş Aşağı Dünya’ya yaptığı yolculukta yerde kendi yansıması gördüğü sekans bire bir aynı.

15- V for Vendetta: Dizinin baş karakteri Eleven, V for Vendetta filminde Natalie Portman’ın canlandırdığı Evey karakterinin neredeyse ikiz kardeşi…

2. sezonda hangi film ya da dizilerden alıntı yapılacağını ise merakla bekliyoruz.