Dahmer: Katil doğulmaz, olunur

(9.0/10)

Burcu B. Bilgin

O, 34 yıllık ömrünü 17 genç erkeğe yönelik cinsel şiddet, tecavüz, cinayet, ölüye cinsel taciz ve dahası yamyamlıkla geçirdi. Dünyanın görüp göreceği en tehlikeli seri katillerden biri olan Jeffrey Lionel Dahmer’ın hayatı şimdiye dek bir çok belgesele konu oldu.

Şu günlerde ise Netflix tarafından ekrana getirilen Ryan Murphy imzalı başarılı dizi, bir çok insanın uykularını kaçıracak seri katilin hayatını odağına alarak neden ve nasıl böyle olduğunu anlatıyor. Diziyi   sizler için izleyip değerlendirdim:

-Bir Ryan Murphy serisi: Gerçek suç öykülerini ekrana getirdiği American Crime Story serisiyle de tanınan ünlü yapımcı, senarist ve yönetmen Ryan Murphy, bu seri kapsamında ilk sezonda O.J. Simpson’ın işlediği cinayeti, ikinci sezonda da Versace cinayetini işlemişti.

Canavar: Jeffrey Dahmer’ın Hikayesi/Monster:  The Jeffrey Dahmer Story adlı dizinin başrol oyuncusu, yine Murphy imzalı American Crime Story serisinde de rol alan Evan Peters.

Dizi, evinden gelen kötü kokulardan rahatsız olan bitişik komşusunu her seferinde uzaklaştırmayı başaran Jeffrey Dahmer’ın eşcinsellerin müdavimi olduğu barlardan kurbanlarını nasıl seçtiğinin anlatıldığı sekanslarla başlıyor.

-Lütfen gitme: Oldukça gerilimli bu ilk bölümden sonra seri katilin böylesi bir canavara dönüşmeden önce, yani daha küçük bir çocuk olduğu yıllara uzanıyoruz.

Babası Lionel ile annesi Joyce’un çatışmaları ve anlaşmazlıklarıyla dolu gerilimli bir atmosferin içinde var olmaya çalışan Jeff, annesinin henüz hamileyken başlayan ilaç bağımlılığı ve babasının ona duyduğu öfkeden dolayı sık sık evi terk etmesi arasında sıkışıp kalıyor.

Anne karnında bolca sakinleştirici ve uyuşturucuya maruz kalan Jeff, küçüklüğünde annesinden hiç sevgi ve şefkat görmüyor. O da kendisine karşı daha ilgili olan babasına sığınıyor, tabii Lionel evi terk etmediği sürece…

İşte tam da bu esnada hayvan leşleriyle oynamayı alışkanlık haline getiren Jeffrey’ye babası yanlış bir yol göstererek evlerinin bodrumunda taksidermi yapmayı öğretiyor. Hayvanlarla açılan bu yol ne yazık ki büyüdüğünde de insanlarla sürüyor. Benzeri bir şeyi Bates Motel dizisinde de izlemiştik.

-Evde tek başına: Anne ve babasının olaylı boşanmasının ardından Joyce’un, Jeff’in yedi yaş küçük kardeşi David ile evi terk etmesinin ardından genç adam reşit olmamasına rağmen tek başına yaşamak zorunda kalıyor.

Bu sırada da derslerdeki başarısı düşüyor, sosyal ortamdan soyutlanıyor, kendini öteki gibi ve yalnız hissediyor. İşte tam da bu noktada aslında uyutup üzerinde deney yapmayı planladığı kurbanını öldürüp yok edince sonun başlangıcına geliniyor.

-Orduya bile katılıyor ama: Babası Lionel’ın desteğiyle üniversiteye giren ama atılan, sonrasında yine babasının yönlendirmesiyle orduya katılan Jeff’in büyükannesinin evinde kaldığı yıllardaki faaliyetleri de dizinin kan dondurucu bölümleri arasında yer alıyor.

Her şeyden habersiz yaşlı kadının evine gay barlardan konuklar davet edip onları öldüren, sonrasında da ölüler üzerinde deneyler, cesetleri üzerinde cinsel ilişkiye girme gibi eylemlerde bulunan Jeff, kelimenin tam anlamıyla zıvanadan çıkıyor.

-Bir süre et yiyemeyeceksiniz: Eğer Dahmer dizisini izlemeden önce vejetaryen veya vegan değilseniz emin olun ki izledikten sonra bir süre et yemek istemeyeceksiniz.

Zira kurbanlarının organları ile türlü deneyler yaptığı yetmiyormuş gibi pişirip yiyen Dahmer için hapishane doktoru, “iç organlara duyulan bir tür fetişizm” teşhisi koyuyor. Organların parlaklığının bu tür sapkınları tahrik ettiğine de yer veriliyor.

-Onlar da hep insandılar: Dizinin kurbanların yaşantılarını ve kimler olduklarını gözler önüne seren “Ellerinde Masumların Kanı” ve “Susturulan” isimli bölümleri ise yapımın şahikasını oluşturuyor.

Çaresiz ve parasız 14 yaşındaki Laoslu gencin başına gelenlerin anlatımının ardından, Dahmer’ın işitme engelli Tony ile yaşadığı sahneler, aynı zamanda Jeffrey’nin iç dünyasına daha bir ışık tutuyor.

Borderline, şizotipal kişilik bozukluğu ve psikoz teşhislerine rağmen mahkemede “akli sağlığı yerinde” şeklinde raporlandırılan ve 16 kere müebbetle cezalandırılan Jeff, Tony ile tanışınca biriyle hayatında ilk kez duygusal yakınlık kuruyor. Hatta o geceyi ilk kez birini katletmeden tamamlıyor.

Ancak sonrasında Tony, anahtarlarını unuttuğu için dönünce onu da kötü bir son bekliyor. Ancak anlıyoruz ki küçükken babası ve annesince defalarca terk edilen ve yalnız bırakılan Jeff’in en büyük korkusu da bırakılıp gidilmek. Tony’den bu taahhüdü alsa da inanmıyor, inanamıyor.

-Dahmer’ın komşusu olmak: Dizi, hem seri katilin iç dünyasına hem de kurbanlarının, ailelerinin ve Jeff’in dolaylı olarak zarar verdiği komşularının hayatlarına objektifini çeviriyor.

Bunların içinde bir isim var ki Jeff”in 213 numaralı dairesinin bitişiğindeki 215 numarada oturma talihsizliğini yaşayan komşusu Glenda Cleveland.

Yan daireden gelen korkunç sesler, koridorlara atlayıp kendini kurtarmaya çalışan kurbanlar, bunun yanında havalandırmadan gelen pis et kokularıyla boğuşan Glenda, yıllarca Jeff’ten şikayetçi olsa da sonuç alamıyor. Glenda’nın polisle görüştüğü gerçek ses kaydı ise onun çaresizliğini gözler önüne seriyor.

-Polisin aymazlığı: Bir sahnede belirtildiği gibi Jeffrey aslında kurbanlarını seçtiği lokasyona bilerek yerleşiyor. Çünkü yoksul göçmenlerin oturduğu mahalle polis gözetiminden uzak. Zaten Amerikan polisi için de beyaz olmayan, üstelik de eşcinsel olan bir birey, insandan dahi sayılmıyor.

-Her şey bitmiştir artık: Bir polisiye heyecanıyla Dahmer’ın son eylemleri ve yakalanışını izledikten sonra yargı süreci ve kurbanların ailelerinin hukuk mücadelesi ekrana geliyor.

İşte tam da bu sahnelerde baba Lionel Dahmer’ın da, “Bunu sana ben yaptım. Ölü hayvanlarla yaptıklarına izin vermemeliydim,” diyerek kendiyle yüzleşmesine tanık oluyoruz. Dizinin en anlamlı anlarından bazılarını da burada yaşıyoruz.

-Ya sonra: Amerikan adaletinin ve polisin çalışma mekanizmasının eleştirildiği, sonrasında ise her seri katil gibi hapishanede hayranlar edinen Dahmer’ın hapishane günlerinin anlatıldığı sekanslarda ilginç şekilde “suçu dinle aklama” çabalarına tanık oluyoruz.

Bu noktada hiçbir şey yapmamış gibi nedamet getirip vaftiz edilen Dahmer’ın bir çoklarının gözünde affa uğramasını, her şeyin bir anda yıkanıp paklanmasını bu sekanslarda izliyoruz.

-Bir suç başyapıtı: Jeffrey Dahmer’ın 34 yıllık hayat hikayesinin aktarıldığı dizi, son dönemde gerçek suç öykülerini sıkça ekrana getiren Netflix’in bu alanda en iyi yapımı olarak öne çıkıyor.

Bir suçlunun dünyasına, adeta zihninin içine girmemizi sağlarken, diğer taraftan da olayın mağdurlarını ve taraflarını da işin içine tüm sıcaklığıyla katarak işleyen yapım, flashback ve flash forwardlar aracılığıyla bunu başarılı bir kurgu eşliğinde sunuyor. Dizi, başarılı görüntü ve sanat yönetimiyle de 60, 70 ve 80’li yılların havasını bizlere yaşatıyor.

-Evan Peters mucizesi: Oyunculuklara gelecek olursak, Jeffrey Dahmer rolündeki Evan Peters, seri katili mimikleriyle, ruh halleriyle, konuşma tarzıyla oynamıyor, adeta yaşıyor. Bu sene pek çok ödülü silip süpürmesini bekliyorum.

Yine baba Lionel Dahmer rolündeki Richard Jenkins ile Glenda Cleveland rolündeki Niecy Nash, dizinin diğer parlayan yıldızları. Bu arada, kastta herkesin üzerine düşeni yaptığını da söylemek gerekir.

Sonuç itibarıyla Dahmer dizisi, kurgusu, senaryosu, karakterleri gözler önüne sermesi, Evan Peters başta olmak üzere başarılı kast seçimi, görüntü ve sanat yönetimi, nihayetinde de Ryan Murphy ve ekibinin dokunuşlarıyla son dönemlerin en başarılı yapımlarından biri.

Suçla ilgili yapımlara ilgi duyan herkese tavsiye ediyorum.