En iyi Agatha Christie uyarlaması 10 film

Burcu B. Bilgin

Polisiye edebiyatının kraliçesi Agatha Christie, 86 yıllık ömründe 66 roman, 153 kısa hikaye yazdı. Bu romanlardan 46 film beyazperdeye uyarlandı.

Son olarak 2021 yılında gösterime girmesi planlanan Nil’de Ölüm filminin aralarına katıldığı Agatha Christie romanlarından yapılan en beğendiğim 10 uyarlamayı sizler için derledim.

-Nil’de Ölüm/Death on the Nile (1978): Ünlü yazarın uyarlamaları arasında baş sıralarda olan bu filmin yönetmenliğini John Gulliermin üstleniyor.

Peter Ustinov’un ünlü Belçikalı dedektif Hercule Poirot’yu canlandırdığı filmin Jane Birkin, Bette Davis, Mia Farrow, Maggie Smith, David Niven, Jon Finch, Angela Lansbury gibi birbirinden ünlü oyunculardan oluşan bir güçlü kadrosu var.

“En İyi Kostüm” dalında Oscar ödüllü film, Mısır’a doğru yol alan bir Cruise gemisinde yaşanan cinayeti çözmeye çalışan Hercule Poirot’nun macerasını konu alıyor.

Kitap, Kenneth Branagh tarafından yeniden sinemaya uyarlandı. Corona salgını sebebiyle 2020 gösterimi ertelenen filmin 2021’de seyirciyle buluşması hedefleniyor.

-Doğu Ekspresi’nde Cinayet/Murder on the Orient Express (1974): Christie’nin en ünlü yapıtlarından Doğu Ekspresi’nde Cinayet, 2017 yılında da Kenneth Branagh tarafından biraz hayal kırıklığı yaratan bir filme uyarlanmıştı. Ancak 1974 tarihli Sidney Lumet imzalı film, en beğenilen uyarlamalardan.

Başları İstanbul’da geçen film, “Şark Ekspresi’nde Cinayet” ismiyle de tanınıyor. 1930’lu yıllarda İstanbul-Paris arasında sefer yapan Doğu Ekspresi’nde bir milyonerin ölü bulunmasının ardından trenin kara saplanması sebebiyle vakayı Hercule Poirot’nun çözmesini konu alan filmin yönetmeni Sidney Lumet.

Albert Finney’nin “Hercule Poirot” rolünde harikalar yarattığı filmde ayrıca Lauren Bacall, Ingrid Bergman, Jacqueline Bisset, Jean-Pierre Cassel, Sean Connery, Anthony Perkins, Vannessa Redgrave, Michael York gibi ünlü oyuncular rol aldı.

-On Küçük Zenci/On Küçük Kızılderili/And There Were None (1945): Agatha Christie’nin farklı bir denemesi olan kitap, karakterlerin birbirini tanımaması ve olayları çözen bir dedektifin olmaması sebebiyle yazarın diğer romanlarından farklı, deneysel ve bir o kadar da güçlü bir metindi.

Kitaptaki şiire Christie tarafından önce On Küçük Zenci ismi verilmişken sonra yazar On Küçük Kızılderili olarak değiştirdi.

Eser, aynı zamanda Christie’nin en çok sinemaya uyarlanan yapıtı olup kitaptan 8 film yapıldı. Bunlardan 1’i ise 2017 yılında çekilen Japon mini seri idi.

1945 yapımı uyarlamayı ise Rene Clair yönetirken, Walter Huston, Barry Fitzgerald, Louis Hayward ve June Duprez rol aldı. Film, geçmişte hataları veya ihmalkarlıkları sebebiyle insanların ölümüne yol açan ve bunu sır olarak saklayan 10 kişinin aldıkları birer mektupla uzaktaki bir adadaki malikaneye davet edilmelerini ve sonrasında meydana gelen cinayetleri konu alıyor.

-Beklenmeyen Şahit/Witness For the Presecution (1957): Ortalama 8.4 imdb puanıyla en beğenilen Agatha Christie uyarlamalarından olan film, eleştirmenlerden de tam not aldı.

Christie’nin en çok adapte edilen romanlarından olan bu esere dayanılarak 6 film ve dizi yapılsa da listenin en başında her zaman bu film yer aldı. Billy Wilder’ın yönettiği filmde efsane aktris Marlene Dietrich,  Tyrone Power ve Charles Laughton ile başrolü paylaştı.

Film, 6 dalda Oscar, 5 dalda Altın Küre’ye aday gösterilirken, o yıl Oscar’ı Kwai Köprüsü filmine kaptırdı.

Bir mahkeme salonunda geçen ve flashbacklerle geçmişe de dönülen Beklenmeyen Şahit, deneyimli bir avukatın ağır hastalığına rağmen cinayetle suçlanan bir genci kurtarma çabasını konu alırken, filmin final jeneriğinin akışı sırasında bir dış sesle seyirciden filmin sonunu anlatmamaları istenmişti.

-En Kötüyü Öldür/Murder Most Foul (1964): Metro Goldwyn Mayer şirketi, Agatha Christie’nin ünlü yaşlı kadın dedektifi Miss Marple üzerine 4 film çekti ve bunlarda Marple’ı Margaret Rutherford başarıyla canlandırdı.

Filmde acar dedektif Bayan Marple, bu kez jüri koltuğunda masumiyetine inandığı bir gencin üzerine atılan cinayet suçunu aydınlatmak için kolları sıvıyor ve bir tiyatro topluluğunun izini sürüyor.

Filmin yönetmeni George Pollock.

-Trende Cinayet/Murder She Said (1961): Yine aynı serinin 1961 tarihli halkasında Rutherford tarafından canlandırılan Miss Marple, trende seyahat ederken camdan gördüğü bir cinayetin peşine takılıyor.

Cinayeti aydınlatmak için kendini akıl almaz bir maceranın içine sokan Marple’ın bu macerasında Rutherford’a Muriel Pavlow, Arthur Kennedy, Joan Hickson ve Stringer Davis eşlik etti.

Filmin yönetmenliğini ise yine George Pollock üstlendi.

-Gallop Oteli’nde Cinayet/Murder at the Gallop (1963): Aynı seriden George Pollock imzalı bir başka filmde ise Miss Marple bu defa miras bölüşümü sebebiyle cinayete karışan bir ailenin peşine düşüyordu.

Kasabasının her zamanki gibi soruşturmayı bir an önce kapatmak isteyen polis müfettişinin uzak tutma çabalarına karşın olayın izini sürerek Gallop Oteli adlı binicilik tesisinin yolunu tutan Marple’ın bu macerasında da Rutheford’un yanı sıra, Stringer Davis, Robert Morley, Flora Robson ve Bud Tingwell rol aldı.

-Ve Ayna Kırıldı/The Mirror Crack’d (1980): Christie’nin 1962 tarihli romanından sinemaya uyarlanan bu ilgi çekici yapımın yönetmeni Guy Hamilton.

İngiliz yapımı filmde Angela Lansbury, Liz Taylor, Kim Novak, Rock Hudson, Tony Curtis gibi dev oyuncular rol aldı. Rutherford’un ardından ilk kez bu filmde Miss Marple karakterini canlandıran Angela Lansbury, sonraları bu karakterle özdeşleşti ve Cinayet Dosyası/Murder She Wrote isimli 12 sezon süren TV dizisinde de rol aldı.

Film, küçük kasabada kurulan film setinde meydana gelen esrarengiz cinayetin ardından Marple ve yeğeninin gizemi çözmek için kolları sıvamasını konu alıyor.

-Ölüm Oyunu/Evil Under the Sun (1982): Christie’nin 1941 tarihli eski bir romanından uyarlanan filmin yönetmeni Guy Hamilton.

Peter Ustinov’un bir kez daha Hercule Poirot karakterini canlandırdığı film, hem sahte bir elmasla ilgili sigorta davasına dair görevini yürütmek, hem de tatilini geçirmek için Adriyatik kıyısında bulunan Poirot’nun bir aktrisin boğularak öldürülmesi üzerine harekete geçmesini konu alıyor.

Filmde ayrıca James Mason, Jane Birkin, Maggie Smith, Diana Rigg ve Roddy McDowall gibi ünlü isimler de yer aldı.

-Ölümle Randevu/Appoinment with Death (1988): Yapımcılığını ve yönetmenliğini Michael Winner’ın üstlendiği film, Christie’nin 1938 tarihli romanından uyarlandı.

Belçikalı dedektif Hercule Poirot’nun bir başka macerası olan bu filmde Poirot’yu Peter Ustinov son defa canlandırdı. Diğer rollerde ise Lauren Bacall, Carrie Fisher, John Gielgud ile Piper Laurie yer aldı.

Film, bir miras karmaşasının ardından ölen varlıklı bir kadının ölümünü araştıran Poirot’nun bir kez daha gizemli bir ailenin üyeleri arasında katili arama çabalarını konu alıyor.